Page 4 - UM0023-Concerto No. 6 in D major for Piano and Orchestra-Beethoven
P. 4
Voorwoord Preface
Op 13 januari 1811 klonk er nieuwe muziek in het Paleis van Vorst On January 13, 1811 new music was played in the palace of Duke
Lobkowitz. De avond begon met een ouverture van de componist Lobkowitz. The evening started with an overture of a composer
Righini en daarna klonk er een "uitzonderlijk zwaar, maar kunstzinnig called Righini and after that there was an "exceptionally heavy, but
nieuw concert van de heer Van Beethoven." Dit citaat, afkomstig van artistically innovative Concerto of Mr. Van Beethoven." This quote,
Johann Nepomuk Chotek, beschrijft de muziek die we nu kennen als which stems from Johann Nepomuk Chotek, describes the music
het wereldberoemde Vijfde Pianoconcert in Es Opus 73 uit 1808- that we know now as the world famous Fifth Piano Concerto in E-
1809. Het had die avond zijn wereldpremière beleefd. flat major Opus 73 from the year 1808-1809. That evening this
De pianist was Beethovens leerling aartshertog E.H. Rudolph. piece received its world premiere.
Beethoven zelf dirigeerde het stuk. Op 28 november van hetzelfde The pianist was Beethoven’s pupil Duke E.H. Rudolph. Beethoven
jaar klonk het werk eveneens in Leipzig, ditmaal met pianist Friedrich self-conducted the piece. On November 28 of the same year the
Schneider. Weer iets later, op 12 februari 1812, was de officiële piece was also performed in Leipzig, this time with pianist Friedrich
openbare uitvoering in Wenen, in het Wiener Kärntnertortheater in Schneider. A bit later, on February 12, 1812, the official public
een Wohltätigkeitsakademie, met leerling Carl Czerny achter de performance in Vienna, in the Wiener Kärntnertortheater in a
piano. Het lastig speelbare Vijfde Pianoconcert in Es Opus 73 werd Wohltätigkeitsakademie, took place with pupil Carl Czerny at the
in die periode al vaak uitgevoerd. Carl Czerny schreef over het piano. The challenging to play Fifth Piano Concerto in E- flat major
concert: "Dit is zonder twijfel een van de meest originele, Opus 73 was played many times in that period. Carl Czerny wrote
fantasierijke, effectvolle, maar ook een van de moeilijkste van alle about the concert: "This is without doubt one of the most original,
bestaande concerten." Hij voegde daaraan toe: "met een imaginative and effective, whilst also the most difficult, of all
1
buitensporige lengte." existing concerts, as well as being of excessive length." 1
Originele schetsen van het Zesde Pianoconcert Original sketches of the Sixth Piano Concerto
Na het choquerende succes van het Vijfde Pianoconcert in Es Opus After the shocking success of the Fifth Piano Concerto in E- flat
73 besloot Beethoven in de eerste maanden van 1815 om een major Opus 73 Beethoven decided to put a sixth piano concerto in
zesde pianoconcert in partituur te zetten. Het is ook plausibel dat scores in the first months of 1815. He might have thought about a
hij aan een andere vorm dacht, zoals een concertouverture met different form, such as a concert overture with piano, or even a
piano, of zelfs een vierdelig pianoconcert. We weten dat Beethoven four part piano concerto as well. We know that Beethoven had
in die periode met veel nieuwe ideeën rondliep. Zo had hij al eerder plenty of new ideas in that period. Earlier he had written a kind of
een soort pianoconcert met koor en solisten geschreven en had hij piano concerto with choir and soloists and he had plans to write
2
2
plannen om een ouverture met koor te componeren . an overture with choir .
3
3
Beethoven schreef 256 maten van het Zesde Pianoconcert , verdeeld Beethoven wrote 256 bars of the Sixth Piano Concerto, spread over
4
4
over 30 bladzijden . Het handschrift hiervan wordt bewaard in de 30 pages . The handwriting of this is kept in the Berlin State
Berlijnse Staatsbibliotheek. Daarnaast zijn er nog 114 pagina’s losse Library. In addition, there are 114 pages of separate sketches
5
5
6
schetsen die zich bevinden in diverse andere bibliotheken. Van al preserved in various other libraries. I studied detailed digital copies
6
deze partituren en schetsen heb ik gedetailleerde digitale kopieën of all these scores and sketches to get a complete picture of the
bestudeerd om een ꞌvolledigꞌ beeld te krijgen van het materiaal. De material. The sketches and the scores are interesting and extensive.
schetsen en de partituur zijn interessant en uitgebreid. De partituur The score is not a musical reduction but rather a rough ꞌconceptꞌ.
is geen muzikaal uittreksel, eerder een grof ꞌconceptꞌ. Zoꞌn concept Beethoven made such concepts at a very early stage, capturing the
maakte Beethoven in een heel pril stadium. Hij legde de meest most important information about the entire part: key, modulation,
saillante gegevens van een heel deel vast, zoals de toonsoort, form, dramatic twists, solo parts etc.
modulaties, vorm, dramatische wendingen en sologedeelten.
Zoꞌn ruw concept kan niet omgevormd worden tot een speelbare Such a rough concept cannot be turned into a playing version
versie zonder een behoorlijke eigen inbreng: er moet wat ꞌbijꞌ worden without a proper degree of additional input, it needs some
gecomponeerd. Daarom geef ik er de voorkeur aan om niet te ꞌadditionalꞌ composing. Therefore, I prefer not to speak about a
spreken over een ꞌreconstructieꞌ, maar over een ꞌspeelbaar werk op ꞌreconstructionꞌ, but about a ꞌplayable work based on material from
basis van materiaal van Beethovenꞌ. Alle materiaal van Beethoven Beethovenꞌ. All of Beethovenꞌs material is used unaltered, the rest
zelf is ongewijzigd gebruikt, de rest is voltooiing. Dat onderscheid is is completion. That distinction is important, because similar
belangrijk, want maar al te gemakkelijk worden soortgelijke compositions are easily presented as an ꞌunknown Beethovenꞌ,
composities gepresenteerd als een ꞌonbekende Beethovenꞌ, waarmee which does not do justice to Beethoven. We will never know what
Beethoven geen recht wordt gedaan. We zullen nooit precies weten Beethoven exactly had in mind with this concert.
wat Beethoven van plan was met het concert.
1 "Es ist dies ohne Zweifel eines der originellesten, phantasiereichsten, effectvollesten, aber auch schwierigsten, von allen existirenden Concerten (…)
übermässige Länge der Composition"
2 The Choral Fantasy in C minor Opus 80 from 1808
3 Opus 136, page 897 Volume 1. Numbering of unfinished works by Beethoven according to the new Thematisch-bibliographisches Werkverzeichnis. Kurt
Dorfmüller, Norbert Gertsch and Julia Ronge, G. Henle Verlag. Munich 2014
4 Unv 6 Hess 15, page 586 Volume 2. Numbering of unfinished works by Beethoven according to the new Thematisch-bibliographisches Werkverzeichnis.
Kurt Dorfmüller, Norbert Gertsch and Julia Ronge, G. Henle Verlag. Munich 2014
5 Autographe Partitur, 1. Satz, T. 1-256: D-B, Mus. ms. autogr. Beethoven Artaria 184
6 Mus. ms. autogr. Beethoven, Mendelssohn 6, notes and sketches, 1814-1815
I